ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਉੱਤੇ FATF ਵੱਲੋਂ ਬਲੈਕਲਿਸਟ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ

ਆਤੰਕਵਾਦ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਜਿਹੇ ਦੇਸ਼ਾਂ  ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਸਟੇਟ ਪਾਲਿਸੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦੇ ਆ ਰਹੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬੇਹੱਦ ਖਸਤਾਹਾਲ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਉਸ ਉੱਤੇ ਫਾਇਨੈਂਸ਼ਲ ਐਕਸ਼ਨ ਟਾਸਕ ਫੋਰਸ ( FATF) ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਮੰਡਰਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। FATF ਵੱਲੋਂ ਬਲੈਕਲਿਸਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਹੁਣ ਪੇਇਚਿੰਗ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਤੋਂ ਵੀ ਮਦਦ ਦੀ ਆਸ ਲਗਾਏ ਬੈਠਾ ਹੈ। FATF ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰੇਗਾ। ਉਸਨੇ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਨੂੰ ਆਤੰਕਵਾਦ ਉੱਤੇ ਲਗਾਮ ਲਗਾਉਣ ਲਈ 27 ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਪ੍ਰੰਤੂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕਦਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਅੱਧੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕੇ, ਅਤੇ ਜੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਉਹ ਵੀ ਦਿਖਾਵੇ ਲਈ। ਹੈਰਤ ਦੀ ਗੱਲ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ FATF ਵੱਲੋਂ ਇਤਰ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਉਹ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ  ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬੌਖਲਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। 
ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਹਾਲਤ ਕਾਫ਼ੀ ਖਸਤਾਹਾਲ ਹੈ। ਆਲਮ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੇ ਖਜਾਨੇ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪੂੰਜੀ ਭੰਡਾਰ ਬਸ ਇੰਨਾ ਬਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਆਯਾਤ ਦੇ ਕੰਮ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਉੱਥੇ ਭੁਗਤਾਨ ਸੰਕਟ ਦੀ ਹਾਲਤ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮਿਖਿਆ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਕਾਲੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਸੰਸਾਰਿਕ ਵਿੱਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਕੋਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਉਸਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਜਾ ਰਹੇ 6 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦੇ ਪਰੋਗਰਾਮ ਉੱਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ। 
ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਅੱਤਵਾਦ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਸਖਤ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦ ਨੂੰ ਸਹਾਰਾ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਉੱਤੇ ਲਗਾਮ ਲਗਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਤਹਿਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਵੀ 27 ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਸੂਚੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦ ਦੇ ਵਿੱਤ ਪੋਸ਼ਣਾ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਕਰ ਉਸਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਗ਼ੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਮੁਦਰਾ ਉੱਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇਸਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਨਾਕਾਮ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਬਲੈਕਲਿਸਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਵਧਦੀ ਇਹ ਦੀਵਾਰ ਅਣਮਿੱਥੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੇਗੀ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਵਿਚ ਉਲਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਅਗਲਾ ਕਦਮ ਉਸਦੀ ਅਰਥ ਵਿਅਸਥਾ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਜੌਖਮ ਲੈਣ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਖਾਮੌਸ਼ੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਹੈ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਜੁਆਬ ਆਈ ਐਸ ਆਈ ਦੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਇੰਟਰ ਸਰਵਿਸ ਪਬਲਿਕ ਰਿਲੇਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਅੰਦਰ ਖਾਤੇ ਚਰਚਾ ਜੋਰਾਂ ‘ਤੇ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਆਰਮੀ ਦੇ ਚੀਫ ਜਨਰਲ ਬਾਜਵਾ, ਮੁਸ਼ੱਰਫ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਕਦਮਾਂ ‘ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਦਿਖਾ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜੇ ਵਿਚ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਢ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।